Hoeilaart

Hoeilaart

Start : Hoeilaart, Sint-Clemenskerk

Afstand : 40 km

Bewegwijzering : knooppunten Vlaams-Brabant

GPS : Gemeenteplein 20 1560 Hoeilaart, België

DE ROUTE :

42-41-40-06-07-54-08-45-46-60-44-43-42

De streek van Hoeilaart, Overijse en Tervuren was jarenlang het hart van de druiventeelt. Veel serres maakten plaats voor verkavelingen aan de rand van het Zoniënwoud. Dat woud is het relict van een immens oerbos – het Kolenwoud – en was jarenlang eerst een bron van brandstof voor de omwonenden, later adellijk jachtdomein en toevluchtsoord voor bedevaarders en vandaag dé plaats om met de fiets of zelfs te voet de natuur te verkennen. De stilte en de rust, die het bos uitstraalt, doet je mystisch mijmeren, zoals Jan van Ruusbroec er eeuwen geleden deed in zijn zoeken naar de eenheid met God. Op de indrukwekkende dreven langs het bosmuseum, de kapellen, het arboretum en het Afrikamuseum kom je die beslist even tegen.

Op de route :

--Nerocafé

De laatste tram op de lijn Groenendaal-Hoeilaart-Overijse vertrok in 1958 aan het Hoeilaartse station. Het sloot daarna de deuren, maar stripfiguur Nero redde het van de sloophamer en ging er in 1990 wonen nadat hij het pand kraakte in het album 'De Verschrikkelijke Tweeling'. Een levensgroot bronzen standbeeld voor de deur brengt er trouwens hulde aan Nero, wiens geestelijke vader Marc Sleen op nauwelijks een steenworp van de brasserie woont. Het tramhuisje werd eveneens als industrieel erfgoed gerestaureerd. Binnenin zie je nog het tramloket en je ontdekt ook de originele vloer. Een permanente expo maakt je bovendien wegwijs met de avonturen van Nero en zijn kompanen. Talloze werken van Marc Sleen kun je hier bewonderen, waaronder tal van exclusieve tekeningen en taferelen uit de Nero-reeks. De brasserie opende in 2000 de deuren. Uitbaters Dimitri en Jacqueline bieden er tal van biersoorten aan en je kunt er terecht voor een snelle hap, een gastronomisch diner en natuurlijk voor een unieke en beroemde Nerowafel.

--Hoeilaart

Hoeilaart wordt ook wel eens het 'glazen dorp' genoemd, een verwijzing naar de tijd dat op de hellingen van de IJsevallei duizenden serres stonden voor de druiventeelt. Deze glorieperiode is al lang voorbij: de toevloed aan goedkope druiven uit zuiderse landen en de hoge brandstofprijzen in de jaren zeventig deden de Hoeilaartse druiventeelt de das om. Dat belet niet dat de Hoeilanders nog elk derde weekend van september een Druivenfestival organiseren. Zowat overal in Hoeilaart herinneren de typische 'serristenvilla's' nog aan de succesjaren van de druiventeelt. De gemeente heeft op haar grondgebied nog enkele opmerkelijke monumenten, zoals het kasteel-gemeentehuis, overblijfselen van de priorij van Groenendaal en het bosmuseum Jan van Ruusbroec waar je heel wat te weten komt over het indrukwekkende Zoniënwoud. Meer dan de helft van het grondgebied van de gemeente wordt ingenomen door dit woud, het mooiste beukenbos van ons land. De laatste jaren profileert de gemeente zich steeds meer als de woonplaats van de stripfiguur Nero. Zijn standbeeld staat in het dorpscentrum, voor het Nerocafé. Zijn geestelijke vader, ridder Marc Sleen, woont al jaren in Hoeilaart en hij is ereburger van de gemeente.

--Arboretum van Groenendaal

Het Arboretum van Groenendaal is het oudste bosarboretum van ons land, aangelegd op initiatief van Leopold II. In totaal zijn er 407 percelen met ruim 400 verschillende bomen en struiken. De bedoeling was om na te gaan welke exotische bomen geschikt waren voor de Belgische bosbouw. Je treft er vooral middelgrote en grote bomen aan. Je kunt er heerlijk wandelen.

--Bosmuseum Jan van Ruusbroec

Het bosmuseum Jan van Ruusbroec is gelegen in het grootste loofbos van Vlaanderen, het Zoniënwoud, zonder twijfel een ideaal vertrekpunt voor wandelingen en fietstochten. Je maakt er kennis met de leefwereld van het bos en zijn bewoners, de principes van het bosbeheer en de geschiedenis van het Zoniënwoud. Het bosmuseum is ondergebracht in een mooie, oude vierkantshoeve uit 1777-1782, een van de weinige bewaard gebleven gebouwen van de oude priorij van Groenendaal. Het museum dankt zijn naam aan de eerste bewoner van deze priorij: de mysticus Jan van Ruusbroec.

--Café de la Forêt

--Onze-Lieve-Vrouwekerk

De barokke Onze-Lieve-Vrouwekerk werd in 1650 gebouwd in opdracht van de abt van de abdij van Park. De kerk heeft een eenbeukig schip. In 1969 werd de neogotische gevel verwijderd en de oorspronkelijke barokgevel gereconstrueerd. In 2007 werden zowel de prachtige glasramen die de geschiedenis van de kerk afbeelden als de schilderijen gerestaureerd. Ook het barokaltaar schittert weer in zijn oude pracht. In het interieur is een aantal 17de- en 18de-eeuwse schilderijen te zien. Doopvont en kansel zijn 18de-eeuws. De glasramen (1924) verbeelden de geschiedenis van het bedevaartsoord Jezus-Eik.

--Cafetaria de Bosuil

Met het prachtige natuurlijke decor van het Zoniënwoud als stille getuige, kan je hier genieten van rust en een uitgebreide kaart van dorstlessers, hongerstillers en verrukkelijke nagenieters.

--Geografisch Arboretum

In het Kapucienenbos ten zuiden van het Zoniënwoud werd tussen 1902 en 1920 een arboretum aangelegd. Het werd door koning Leopold II aan de Belgische Staat geschonken. Dit heerlijk rustgevende arboretum is 100 ha groot en bevat zowel Europese boomsoorten als exemplaren uit andere continenten. De blikvangers zijn Amerikaanse sequoia's en araucaria's.

--Kapucijnendreef

Je fietst het Zoniënwoud in via de Isabelladreef. Even volgt nu een pittig bosparcours dat naar de statige en brede Kapucijnendreef leidt. Kaarsrecht stevent die dreef 2 km lang op Jezus-Eik af. Prachtige beuken zomen de dreef af. Alsof je door een eindeloos schip van een gotische kathedraal fietst.

--Bootjeshuis

De taverne Bootjeshuis aan de ingang van het park is een populaire halte voor de parkbezoekers en een ideaal adres om even uit te rusten na je fietstocht.

--Park van Tervuren

Tervuren is zonder meer rijk aan natuurmonumenten. Een daarvan is de Warande of het park van Tervuren, een plek waar je geschiedenis en natuur hand in hand ziet gaan: ooit was dit het jachtgebied van de hertogen van Brabant. Het enige restant van de omwalling van het park is de 17de-eeuwse Leuvensepoort. Het noordelijke gedeelte van het park is een fraaie Franse tuin met beelden, kleurrijke bloembedden en tal van vijvers. Centraal ligt een beboste heuvelrug. Aan de zuidelijke kant van de heuvel bevindt zich een natuurlijker parkgedeelte. In het park staat ook de barokke SintHubertuskapel.

--Sint-Jan-Evangelistkerk

De Sint-Jan-Evangelistkerk dateert uit de 13de-14de eeuw. De kerk was oorspronkelijk de persoonlijke kerk van de hertogen van Brabant, van wie er enkelen in het koor begraven liggen. De kerk werd grondig gerestaureerd na de Tweede Wereldoorlog. Het doksaal uit 1517 is ontworpen door leden van de architectenfamilie Keldermans.

--Tervuren

Tervuren is een groene gemeente in Vlaams-Brabant, aan de oostelijke rand van het Brussels Gewest. Een groot gedeelte van de gemeente wordt bedekt door de uitlopers van het Zoniënwoud. In Tervuren bevindt zich het eindpunt van de prestigieuze Tervurenlaan en van de oude tramlijn, die vanuit de hoofdstad naar het Museum voor Midden-Afrika leidde. Dit museum is prachtig gelegen in een park met vijverpartij. Tervuren heeft ook een gezellig historisch centrum. De geschiedenis van Tervuren is sterk verbonden met het jachtslot, dat de hertogen van Brabant in de 12de eeuw in het Zoniënwoud lieten bouwen. Tot in 1782 bleef het kasteel een geliefkoosd buitenverblijf voor de bestuurders van het land, maar toen liet Jozef II het geheel slopen. Op de plaats van het kasteel, dat Leopold II liet bouwen voor zijn zus keizerin Charlotte, staat nu het Koloniënpaleis dat de collecties van het Museum voor Midden-Afrika herbergt. De unieke collectie was de grote attractie tijdens de wereldtentoonstelling van 1897. Ter gelegenheid daarvan werd op de Markt van Tervuren de Warandepoort (de toegang tot het park) opgetrokken. Een van de tientallen andere bezienswaardigheden in het centrum is de gotische Sint-Jan-Evangelistkerk, waar enkele Brabantse hertogen begraven liggen.

--Koninklijk Museum voor Midden-Afrika

Dit is een museum waar je voor een bezoek gerust een hele dag kunt uittrekken. Hier valt zoveel te zien én te beleven dat je na afloop nog heel lang nageniet. Afrika in al zijn verscheidenheid staat centraal. Je komt er meer te weten over de unieke band van ons land met Congo. Het museum gaat ook prat op zijn collectie diorama's van dieren uit Midden-Afrika. Het is dan ook de grootste collectie ter wereld. Dat geldt eveneens voor de verzameling etnografische voorwerpen zoals maskers, beelden en de beroemde 'Luipaardman' die Hergé inspireerde voor zijn strip 'Kuifje in Kongo'. Het museum vierde in 2010 niet alleen zijn 100-jarig bestaan, maar startte ook met een verdere renovatie van de verouderde gebouwen. Benieuwd wat het resultaat zal zijn! Het museum zal eind 2012 tijdelijk zijn deuren sluiten. Tijdens de renovatie zullen de activiteiten echter verder lopen op andere locaties.

--In den Congo

--Sint-Pauluskerk

De intieme en gezellige Sint-Pauluskerk van Vossem vormt een schakel in de reeks van romaanse kerken in de Voervallei. Waarschijnlijk werd de kerk rond 1200 gebouwd. Ze werd opgetrokken in kalkzandsteen die in de omgeving werd opgedolven. Aan het einde van de 17de eeuw werd de kerk grondig verbouwd in de populaire stijlrichting van die tijd: de barok. Ze kreeg meer licht door grotere ramen, pijlers werden verwijderd, muren en zoldering werden wit bepleisterd, de toren werd verhoogd en onderaan in de toren kwam een nieuwe westelijke toegang tot de kerk. In het romaanse koor zijn nog sporen terug te vinden van middeleeuwse muurschilderingen. Andere kerkschatten zijn onder meer een 15de-eeuws eikenhouten beeld van Sint-Paulus en een verguld kruis uit de baroktijd.

--Pachthof Stroykens

--Kasteel van Huldenberg

Aan de ingang van dit mooie kasteeldomein zie je een gedenkplaat. Die herinnert aan de Hoeilaartse tuinman Felix Sohie die in de serres van het kasteel begon te experimenteren met de druiventeelt onder glas. Het oorspronkelijke kasteel van Huldenberg werd gebouwd in 1811 in empirestijl. In de jaren 1926-1927 werd het geheel verbouwd in neorenaissancestijl. Het kasteel is bewoond, maar niet toegankelijk voor het publiek.

--Huldenberg

Het Vlaams-Brabantse Huldenberg, 15 km ten zuiden van Leuven, ligt in een bosrijke en heuvelachtige streek waar je volop kunt fietsen, mountainbiken, wandelen en van de natuur genieten langs de Lane en de IJse, twee zijriviertjes van de Dijle. Het natuurreservaat de Doode Beemde is een uniek natuurgebied. Je kunt het verkennen langs 9 km bewegwijzerde wandelpaden. Voorts is er nog het natuurgebied Rodebos en Laanvallei en het natuurreservaat Grootbroek. De twee belangrijkste monumenten in Huldenberg zijn de gotische Onze-Lieve-Vrouwekerk en het kasteel, dat niet toegankelijk is voor het publiek. De oorspronkelijke vierkante burcht met hoektorens werd gesloopt en begin 19de eeuw vervangen door een neoclassicistisch gebouw. Dat ging in vlammen op en op dezelfde plaats bouwde men het huidige kasteel in Vlaamse neorenaissancestijl. In de tuinen van het kasteel gebeurden de eerste experimenten met in serres gekweekte druiven. De teelt zou later ook in Hoeilaart geïntroduceerd worden. Felix Sohie, de tuinman die het experiment bedacht, wordt in beide gemeenten met een standbeeld geëerd.

--Onze-Lieve-Vrouwkerk

De gotische Onze-Lieve-Vrouwekerk aan het Gemeenteplein in Huldenberg is opgetrokken in witte zandsteen. Met de bouw werd begonnen in de 13de eeuw. In de gevel van de zuidelijke zijkoor zie je een van de oudste en mooiste zonnewijzers van de streek. Hij dateert uit 1764 en is zichtbaar vanaf het plein.

--Casino

Dorpscafé met vriendelijke bediening.

--Smeysberg

Prijs je gelukkig dat de Smeysberg niet op je route ligt. Met een stijgingspercentage van 17 % is dit de zwaarste helling uit de streek. Sportieve wielertoeristen komen er zich graag meten met de zwaartekracht. Reken je jezelf tot die groep, ga dan je gang!

--Overijse

Overijse is een residentiële gemeente op een vijftiental kilometer ten zuidoosten van Brussel, aan de rand van het Zoniënwoud. De IJse, een zijrivier van de Dijle, heeft een glooiende vallei uitgeschuurd in het Brabants plateau. Tot de vroege jaren '60 was Overijse samen met het naburige Hoeilaart het centrum van de Belgische druiventeelt onder glas. Overijse is rijk aan natuurschoon en monumenten. Overijse wordt voor het eerst vermeld in een oorkonde uit de vroege 9de eeuw. De kleine nederzetting aan de IJse ontwikkelde zich snel tot een bloeiend centrum dat in de 13de eeuw stadsrechten kreeg. In de 12de en de 13de eeuw verbleven de hertogen van Brabant er geregeld. Na een sterke terugval in de 14de eeuw werd Overijse een gewoon landbouwdorp. Vanaf de 18de eeuw en zeker in de late 19de eeuw werd Overijse weer een centrum van betekenis. Serredruiven werden naar tientallen landen geëxporteerd. De concurrentie van goedkopere druiven deed de teelt in de jaren '60 de das om.

--Standbeeld Justus Lipsius

Op het dorpsplein van Overijse staat een standbeeld van Justus Lipsius. Deze humanist werd hier in 1547 geboren en zou een belangrijke hoogleraar worden aan verschillende Europese universiteiten, waaronder die van Leuven. Hij stierf in deze laatste stad in 1606. Het geboortehuis van deze Joost Lips staat bij het marktplein. Bij het Justus Lipsiusplein zijn er meerdere brasserieën.

--Sint-Martinuskerk

Deze laatgotische kerk werd in 1869-1881 grondig gerestaureerd in neogotische stijl. De toren heeft een 12de-eeuwse romaanse kern. Opvallend aan het gebouw is het scherpe leien zadeldak. Het meubilair is hoofdzakelijk 18de- en 19de-eeuws. Er zijn ook enkele mooie 16de- tot 19de-eeuwse beelden en schilderijen. Onder het koor ligt de grafkelder van de prinselijke familie Horne.

Dru!f - Huis van de tafeldruif

Interactief, kindvriendelijk en leerrijk. Dru!f is hét bezoekerscentrum van de druivenstreek dat je gezien moét hebben. Ontdek het rijke verleden achter onze smaakvolle tafeldruif in de gloednieuwe interactieve tentoonstelling met actieve spelletjes voor kinderen. Voor een hapje en een drankje kun je terecht in taverne Den Bonten Os op de benedenverdieping. Heb je daarna nog zin in een fietstocht, een wandeling of een bezoek aan een serrist? Ontdek de recreatieve, culturele en gastronomische troeven van de druivenstreek in de toeristische bezoekersruimte. Ben je nieuwsgierig of heb je vragen over het verleden van Overijse? De heemkundige kring De Beierij van IJse helpt je graag op weg in haar lokaal op de zolderverdieping. Hun archief is in de loop der jaren uitgegroeid tot een waar erfgoeddepot met een schat